Το κορίτσι με τον καθρέφτη

Διαδικασία δημιουργίας έργου "Το κορίτσι με τον καθρέφτη"

Η σύλληψη της ιδέας για τη δημιουργία ενός έργου Τέχνης έχει πολλές αφορμές, κι όχι σπάνια φαινομενικά τυχαίες. Σ’ όλες όμως τις περιπτώσεις συνδέεται άμεσα με τον τρόπο που ο κάθε καλλιτέχνης αντιλαμβάνεται και αναζητά το νόημα μέσα στην αισθητική των εικόνων της αφαίρεσης. Αυτό είναι νόμος της αισθητικής αντίληψης γενικά, καθώς αυτή συγκροτείται από την αναγωγική ταξινόμηση του άπειρου υλικού των εικόνων της αισθητηριακής πρόσληψης.

Αυτό συμβαίνει, ανεξάρτητα με το πόση επίγνωση έχει για την ύπαρξη αυτού του νόμου το υποκείμενο, καλλιτέχνης ή θεατής. Έτσι, είτε από την αρχή, είτε εκ των υστέρων, κάθε έργο εμφανίζεται σαν μία στιγμή μιας πορείας ατομικής ή ιστορικής για την ανθρωπότητα.

Το παρόν έργο «Το κορίτσι με τον καθρέφτη» είναι μια προσέγγιση στην αυτοαναφορικότητα −την αναφορά στον εαυτό σαν θέση και άρνηση. Θεωρώ την αυτοαναφορικότητα ένα βασικό στοιχείο της κίνησης γενικά. Στο παρόν έργο, η αυτοαναφορικότητα εκφράζεται με την παράσταση της αντανάκλασης της εικόνας του εαυτού στη σκέψη ως η διαρκής επιστροφή σ’ αυτήν (την εικόνα) και η αναγκαία, κάθε φορά, φάση στην ανάπτυξη της συνειδητοποίησης του εαυτού ως όλου (διαδικασία της αυτοσυνείδησης, μέρος της διαδικασίας της γνώσης). 

		Το γενικό σχήμα, η παράσταση, της αφηρημένης έννοιας, της στροφής προς τον εαυτό, προϋπόθεση για την επέκταση του πράγματος. Αναζήτηση εσωστρεφών συστημάτων (μια γραμμή είναι ένα σύστημα σχέσεων σημείων) που, στην αμοιβαία τους σχέση, δημιουργούν και τα στοιχεία μιας φυγόκεντρης δυναμικής.
		Η αφηρημένη έννοια (γενικό σχήμα) δοκιμάζεται στην αλληλεπίδρασή της με επιμέρους σχήματα, τα οποία αφαιρούνται από τις εικόνες που εκπέμπει ένα οικείο αντικείμενο-μοντέλο. Σ’ αυτή τη φάση επιβεβαιώνεται και εμπλουτίζεται το γενικό σχήμα και αποκτά ατομική υπόσταση. Επιβεβαιώνεται δηλαδή ο τρόπος, με τον οποίο το καθολικό υπάρχει μέσα στο ατομικό
		Ο σκελετός (κατασκευή με σίδηρο και ξύλο), πάνω στον οποίο κτίζεται το έργο. Ο σκελετός έχει το σχήμα της αφηρημένης έννοιας, αλλά στις τρεις διαστάσεις πλέον, πράγμα που επηρεάζει ανάλογα το γενικό σχεδιασμό του έργου. Ενίσχυση της φόρμας του σκελετού με γύψο και τζίβα, έτσι ώστε να συγκρατεί και να καθοδηγεί τη μάζα της πλαστελίνης, που πρόκειται να προστεθεί.
		Η πρόσθεση της μάζας (πλαστελίνη) γίνεται με τρόπο, που σε κάθε φάση κλίμακας συμβαδίζει με την αναζήτηση των βασικών στοιχείων του χαρακτήρα της φόρμας και μιας πλαστικής που, στη γενικότητά της, θα διατηρηθεί και θα αποτελέσει το ενοποιό στοιχείο της πλαστικής του έργου, όποια και αν είναι η εξέλιξή της στην ανάπτυξη μικρότερων κλιμάκων.
		Όταν το πρόπλασμα από πλαστελίνη έχει φτάσει σ’ ένα σημείο, που τα προβλήματα της φόρμας στις βασικές κλίμακες που έχω επιλέξει έχουν αντιμετωπιστεί, το έργο γίνεται γύψινο με τη μεσολάβηση ενός καλουπιού από γύψο, που το καταστρέφουμε.
		Η δουλειά στο γύψινο, πλέον, έργο συγκεντρώνεται στη σχέση των μεγάλων κλιμάκων με τις μικρότερες, που επιλέγω να σταματήσω το έργο, και στα προβλήματα της πλαστικής των ρυθμών της φόρμας, όπου και ολοκληρώνεται το γλυπτό. Το επόμενο βήμα είναι να σταλεί στο χυτήριο.
		Μια γενική παρατήρηση για τα πιο πάνω: Η όλη διαδικασία κινείται από το αφηρημένο στο συγκεκριμένο, όπου το τελευταίο είναι ένας συνδυασμός αφαιρέσεων. Η παράσταση της γενικής ιδέας θα μπορούσε να σταματήσει, να θεωρηθεί ολοκληρωμένη, σε πολλές φάσεις της πιο πάνω πορείας, π.χ.:
		1) ως γενική σχέση συστημάτων γραμμών (φωτό 1+2+4), 2) ως κατασκευή της δομής αυτών των συστημάτων στις τρεις διαστάσεις (φωτό 6), 3) ως δομή-βάση, επάνω στην οποία επικάθονται ασύμμετρες και τυχαίες μικρομάζες (φωτό 7),
		4) ως πλαστικές φόρμες και σχήματα, που προσθέτουν στη γενική ιδέα κάποιες αναφορές σε άλλες ιδέες (φωτό 8+9+10), 5) ως τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της πλαστικής που προσφέρει μια ιδιαίτερη μορφή του υλικού κόσμου (μοντέλο) και τα οποία, όταν συνδυάζονται με πλαστικές και σχήματα του 4), δίνουν στο ατομικό το νόημα της γενικής ιδέας ως αιτία (φωτό 13+14+15).
		Στη φάση 5 ολοκληρώνεται, κατά τη γνώμη μου, σε γενικές γραμμές, ο κύκλος. Σε κάποιο σημείο αυτής της φάσης αποφασίζω να σταματήσω και να θεωρήσω ότι το γλυπτό έχει ολοκληρωθεί. Αυτό το σημείο χαρακτηρίζεται από το γεγονός ότι η παραπέρα δουλειά πάνω στο έργο εισάγει αναγκαστικά μια νέα κλίμακα μαζί με το ερώτημα (όπως και σε κάθε προηγούμενη φάση), κατά πόσον αυτή η νέα κλίμακα ενισχύει την υπόσταση του νοήματος της αισθητικής αφαίρεσης.
		Η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα και ο τρόπος κάνει τη διαφορά (όχι με αξιολογική έννοια) ανάμεσα στα υποκείμενα-καλλιτέχνες. Αυτό που αξιολογείται στο εκάστοτε έργο Τέχνης είναι η δύναμη του νοήματος της αισθητικής αφαίρεσης και κατά πόσον αυτή (η αισθητική αφαίρεση), που βιώνεται και ως αισθητηριακή πρόσληψη, μπορεί να είναι ταυτόχρονα και παράσταση της ουσίας.
		Η γενική ιδέα εξάγεται από την παρατήρηση άπειρων ιδιαίτερων μορφών του κόσμου μας. Όταν καταφέρει κανείς να της δώσει την παράστασή της και τη λειτουργία της ως αιτία στην παράσταση του ατομικού, τότε ολοκληρώνει τον κύκλο της αισθητικής αφαίρεσης, θέτοντας συνάμα την αφετηρία ενός νέου.
		Τα πιο πάνω πιστεύω ότι είναι σε γενικές γραμμές ο καθολικός τρόπος, με τον οποίο διαμορφώνεται το νόημα ως αισθητική αφαίρεση. Η Τέχνη, ως ιδιαίτερη λειτουργία, απλά κάνει αυτό τον τρόπο αντικείμενό της και τον καλλιεργεί. Αυτή, όμως, η απλά ιδιαίτερη λειτουργία, όταν διαχωρίστηκε από τις άλλες λόγω κοινωνικού καταμερισμού (40.000 χρόνια πριν περίπου), έδωσε στον ανθρώπινο πολιτισμό ένα αναγκαίο εφαλτήριο για τη ραγδαία ανάπτυξή του.